Είτε αυτές αντανακλούν τον τρόπο που οι ίδιοι ζουν είτε τον τρόπο που θα επιθυμούσαν να ζουν, οι ιστορίες που οι γονείς έχουν στο κεφάλι τους για τον κόσμο θα ορίσουν τις επιλογές τους στο μεγάλωμα του παιδιού τους και θα διαμορφώσουν τον τρόπο που εκείνο θα καταλήξει να σκέφτεται, να επιθυμεί και να αντιλαμβάνεται τα πράγματα γύρω του.
Παρακάτω, πέντε βασικές και κρίσιμες υπενθυμίσεις προς γονείς που, η κατανόηση και η συστηματική εφαρμογή τους, μπορεί να τους βοηθήσει να επαναπροσδιορίσουν πρακτικές που εφαρμόζουν και εμποδίζουν τα παιδιά τους να ανακαλύψουν και να διεκδικήσουν τη γνήσια εκδοχή τους.
1. Κάθε παιδί είναι μοναδικό. Κυριολεκτικά. Δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο αντίστοιχό του. Παρά τις "προδιαγραφές" που επιβραβεύει η κοινωνία, έχει ό,τι χρειάζεται για να είναι και να αισθάνεται αρκετό για να διεκδικήσει τη ζωή που επιθυμεί. Οι «επιτυχημένοι άλλοι» πρέπει να αξιοποιούνται ως έμπνευση για το τι είναι εφικτό και όχι ως σύγκριση και στόχο που οδηγεί σε υποβάθμιση της μοναδικότητάς του και σε εξαναγκασμό διεκδίκησης μια ζωής που δεν έχει ποτέ το σχήμα και το μέγεθός του.
2. Η εκπαίδευση στην κατανόηση των ορίων είναι απαραίτητη στο μεγάλωμα του παιδιού και κρίσιμη για την ενήλικη ζωή του και την κοινωνική συμβίωση. Τα όρια όμως στο πώς πρέπει να αισθάνεται, τι του "ταιριάζει" να επιθυμεί και ποιους στόχους μπορεί ή πρέπει να πετύχει είναι μια καταστροφική επιλογή. Που δυστυχώς μεταφέρεται από τη μια γενιά γονέων στην επόμενη.
3. Καλός γονιός δεν είναι εκείνος που δίνει στο παιδί του ό,τι εκείνος κρίνει ότι χρειάζεται. Είναι ο γονιός που προσφέρει στο παιδί του συστηματικά διαφορετικές εμπειρίες και ερεθίσματα και το βοηθά, χωρίς κριτική, να ανακαλύψει και να κατανοήσει τις ανάγκες και επιθυμίες του και να δοκιμάσει διαφορετικές επιλογές σε διαφορετικές φάσεις της ζωής του. Mέχρι να καταλήξει τι ταιριάζει σε εκείνο κι όχι στους γονείς του.
4. Η ενθάρρυνση της έμφυτης περιέργειας του παιδιού και η συστηματική εκπαίδευση στην επίγνωση και επεξεργασία των συναισθημάτων, των επιθυμιών και της συμπεριφοράς του από το ίδιο, θα διαμορφώσει σταδιακά έναν ισορροπημένο συναισθηματικά ενήλικα που θα μπορεί να κατανοεί τον εαυτό του και, ιδιαίτερα σημαντικό, τους άλλους. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η έλλειψη κατανόησης ανάμεσά μας.
5. H καθημερινή κίνηση, η σωστή διατροφή και ο επαρκής ύπνος δεν είναι προαιρετικές υγιεινές επιλογές, είναι τα θεμέλια της ζωής κάθε παιδιού και προαπαιτούμενες δια βίου πρακτικές για να έχει αντίληψη και πρόσβαση στις βιολογικά πραγματικές δυνατότητές του.
Βλέπουμε τον κόσμο όπως εμείς είμαστε κι όχι όπως πραγματικά είναι. Και είναι σημαντικό κάθε παιδί να βοηθηθεί να κατανοήσει από νωρίς αυτό που πραγματικά είναι και θέλει να γίνει.
* Ο Τάσος Μπάρμπας είναι εκπαιδευτικός και ερευνητής
